Desgaitasunen Aldeko Enpresa Elkartea ( AEDIS) Plena Inclusion-ek sustatutako enpresa-erakundea da, desgaitasuna duten pertsonei arreta, laguntza, hezkuntza, prestakuntza eta lan-integrazio zerbitzuak eskaintzen dizkieten entitateen eskubideen ordezkaritza eta defentsarako sortu da.

AEDISek Espainian zehar identitate ezberdineko 219 entitate biltzen ditu, desgaitasuna duten pertsonei zerbitzuak eskaintzen dieten 417 elkarte eta enpresa ordezkatuz. Entitate hauek egoitzetan, eguneko zentroetan, zentro okupazionaletan eta enplegu zentro berezietan aritzen dira.  Bertan, 36.950 pertsona baino gehiagok egiten dute lan, horietatik 12.810 desgaitasuna duten langileak dira.

AEDIS erakundeen aldaketa eta garapena sustatzeko konpromisoa hartzen du, bere bazkideei laguntza juridiko eta teknikoa eskainiz, antolakuntza-ikaskuntza sustatzen duten jarduerak eta prestakuntza-planak bultzatuz. Horrez gain, desgaitasuna duten pertsonen enplegua aldarrikatzen du, kalitatezko enplegua sustatuz eta enplegua sortzeko, mantentzeko eta hobetzeko. Proiektuak, sinergiak, eraginkortasuna, bikaintasuna eta iraunkortasuna sustatzen dituzten berrikuntza eta enpresa garapen prozesuak sustatzen ditu. Eta bere helburuen artean, halaber, elkargokideak ordezkatzea, haien lan, ekonomia eta gizarte-interesak defendatzea eta sustatzea; eta gainontzeko gizarte-eragileekin, lan-harremanetarako erreferentzia-esparru orokorrak eta hitzarmen kolektiboak negoziatzea eta adostea.

Espainiako Ekonomia Sozial eta Solidarioko Birziklatze Elkartea ( AERESS) berrerabilpenean, konponketan eta birziklatzen diharduten ekonomia sozial eta solidarioko entitateen ordezkaritzako estatuko plataforma da. Gizarteratze eta hondakinen balorizazioaren sektorearen onarpen publiko handiagoa lortzeko lan egiten du, aldi berean, gizarte entitateen eta plataforma bera indartzeko.

AERESSen helburua, gizarte-bazterkerian, arriskuan dauden pertsonen gizarteratzea sustatzen duten erakundeak ordezkatzea eta sustatzea, baita ingurumen-kudeaketa eta hondakinen berreskurapena da. Hondakinen prebentzioari, berrerabilpenari eta birziklapenari buruzko informazioa zabaltzeko ere lan egiten du. Hori guztia gizarte-ekonomiaren printzipioei lotuta dago, eta horietan oinarritzen da AERESS bere helburuak lortzeko. Beraz, bere printzipioak hauek dira:

• Ingurumena babestu eta gizarte-bazterketaren aurka borrokatu.
• Erakunde laguntzaileen autonomia errespetatatu.
• “Ekonomia solidarioaren printzipioen Gutunean” jasotako sei elementuak sustatu: zuzentasuna, lan duina, lankidetza, jasangarritasun ekologikoa, aberastasunaren bidezko banaketa eta ingurumenarekiko konpromisoa.

Espainiako Mutualitateen Konfederazioa ( CEM) Gizarte Segurantzako Mutualitatearen ordezkaritza gorena, Espainian dago. 223 entitate baino gehiagok osatzen dute, bi milioi mutualista baino gehiago ordezkatzen dituzte eta 46.714 milioi euroko aktiboak kudeatzen dituzte. Bere helburua, Gizarte Segurantzako Mutualismoaren interesen ordezkaritza, defentsa eta sustapena da. Gizarte Segurantzaren garapena bultzatzen du, baita Mutualismoa segurtasun sistema osagarri moduan.

Espainiako Gizarte Ekonomikoaren Enpresa Konfederazioa (CEPES) 1992 an sortu zen, eta estatu mailako enpresa-erakunde ordezkaria eta Espainian gizarte-ekonomiaren erreferentea da. Politika publiko eta sozialen eraikuntzan solaskide den erakundea da, eta gizarte-ekonomiako enpresen modernizazioa erraztea eta haiek dituzten erronkei erantzuna ematea, baita herrialdearen garapen ekonomikoan laguntzea egonkortasuna lortzearren eta pluraltasuna merkatu ekonomikoetan sustatzea helburuen artean dago.

Gaur egun, CEPESek 32 erakunde integratzen ditu. Guztiak estatuko edo autonomia-erkidegoetako konfederazioak eta enpresa-talde espezifikoak dira, Kooperatiben, Lan Sozietateen, Mutualitateen, Integrazio Sozietateen, Enplegu Zentro Berezien, Arrantzaleen Kofradiak eta Desgaitasunaren Sektoreko Elkarteen interesak ordezkatzen dituztenak, 200 egitura baino gehiagoko laguntza  autonomietan eskainiz.

Ekonomia Publiko, Sozial eta Kooperatiboari buruzko Ikerketa eta Informazioren Nazioarteko Zentroa ( CIRIEC) nazioarteko gobernuz kanpoko erakunde zientifiko bat da. Helburuen artean, besteak beste, informazioaren bilaketa, ikerketa zientifikoa eta sozietate publikoei eta ekonomia sozialeko entitateei buruzko lanak sustatzea da, hala nola,  kooperatibak, lan-sozietateak, mutualitateak, enplegu-zentro bereziak eta bestelako gizarte-enpresak, fundazioak eta elkarteak barne. CIRIEC-Internazional 1947an sortu zen, eta CIRIEC-Espainia 1986an elkartea sortu zen, eta CIRIEC-Internazionala kide nagusia da.

CIRIEC-Espainiaren proiektu aipagarrienetako bat 2005ean Espainiako Gizarte Ekonomikoaren Behatokia sortzea izan zen. Behatoki honek ikerketa berriak egiteko eta zabaltzeko aukera eman du, baita astero eta hilero buletin elektronikoak eta albiste juridikoak bidaltzeko.

Espainiako Lan Elkarteen Kooperatiben Konfederazioak ( COCETA) Lan Kooperatibei ikusgarritasuna ematea eta hobetzea du helburu. 36 urtez aktibo, gaur egun, 15 dira Konfederazio hau osatzen duten erakundeak, 17.792 Lan Kooperatiba ordezkatuz, 315.748 lanpostu finko eta kalitatezkoak kudeatuz. Enpresa hauek produkzio-sektore guztietan daude eta %51a emakumeak dira, lidergo, malgutasun eta kontziliazio handiko karguak betez.

Espainiako Etxebizitza eta Birgaitze Kooperatiben Konfederazioa ( CONCOVI) 1988an eratu zenetik Espainiako Etxebizitza Kooperatiben estatu erakunde bakarra da.

Bere helburu nagusia estatuko (eta nazioarteko) mailan atxikitako kooperatiba-entitateak ordezkatzea da, haien interes orokorrak Estatuko Administrazio Orokorreko Erakunde eta Erakundeen aurrean defendatuz eta horretarako gizarte-eragileekin elkarlanean arituz.

Espainiako Nekazaritzako Elikagaien Kooperatibak nekazaritzako elikagaien kooperatiben erakundeen ordezkaria da, nekazaritzako elikagaien sektorearekin eta gizarte-ekonomiarekin zerikusia duten estatuko eta Europako erakunde, eta elkarteen aurrean eleduna izanik.

Erakunde honek antolamendu piramidala erabiltzen du, pertsonak nukleoan jarriz. Bere oinarria kooperatibetako kideek , nekazariek eta abeltzainek osatzen dute; bigarren maila kooperatiba-sozietateak daude; hirugarren maiala kooperatibak elkartzen dituzten federazioak eta lurralde-batasunak ordezkatzen ditu eta; goiko mailak estatu antolakuntza sinbolizatzen du. Horrela, kooperatibak talde osoaren beharrak asetzen ditu, erakundearen beraren oinarritik hasita, gailurreraino.

Bere eginkizuna, Erakundeak, berak esanda: “Espainiako nekazaritzako elikagaien kooperatiba sustatu, ordezkatu eta egituratu, negozio eredu kooperatiboa sustatuz, profesionalizatu, dimentsio garrantzitsua eraikiz, balioa sortuz eta lehiakorra bihurtuz, eta horren errentagarritasuna hobetzen lagundu. Azkenik, abeltzainen eta nekazarien, eta azken hauen elikagaien sektorearen ingurunea garapen iraunkorra izatea” Amaitzeko, Erakundeak bilatzen duen helburua kooperatiben enpresa-jarduera garatzeko baldintzak hobetzea da.

Estatuko Koordinatzailea (CECJ) Bidezko Merkataritzari lotutako erakundeak biltzen dituen Espainiako plataforma da. Gaur egun, 31 erakunde osatzen dute (25 erakunde kide eta 6 entitate laguntzaile). Bere eginkizuna merkataritza-sistema alternatibo eta solidarioa sustatzea da, kide diren entitateei zerbitzua emanez. Munduko Bidezko Merkataritzaren Erakundearen (WFTO) parte da. Bere helburua gizarte-errealitatea eta nazioarteko merkataritzako arauak eraldatzea da, politika publikoetan eraginez, gizartea sentsibilizatuz eta mobilizatuz eta Bidezko Merkataritzaren sektorea indartuz.

CECJren jarduera guztia Hezkuntzaren Garapen Estrategikoan kokatzen da eta bertan jarduketa-ildo desberdinak hiritartasun globalaren ikuspegia sortzeko bideratzen dira. Ezagutzaren, sentsibilizazioaren eta herritarren konpromisoaren bidez, Bidezko Merkataritzaren printzipio eta balioak hedatzen ditu, Garapen Iraunkorreko Helburuak betetzeko. CECJren Ekintza Estrategia kide diren erakundeen artean, adostasunez prestatzen den eta Batzarrean demokratikoki onartzen den urteko lan-planean zehazten da.

Gizarteratzeko eta Laneratzeko Enpresak ( FAEDEI) gizarteratze eta laneratze enpresen lurralde-elkarteen multzoa da, eta gizarte bazterketan edo arriskuan dauden pertsonak laguntzea eta babestea du helburu.

FAEDEIk enpresen gizarteratzea eta laneratzea bultzatzen du, beren prestakuntza ibilbideen, enplegu-politika aktiboa inplementazioaren bitartez. FAEDEIk gizarte-ekonomia sustatzea, gizarte eta laneratze enpresen bitartez, ekonomia soziala, kolaboratiboa eta berdea hobetzea du helburua.

Espainiako Zentro Berezien Enplegu Elkarteen Federazioa( FEACEM) irabazi asmorik gabeko federazioa da, estatu mailakoa eta sektore arteko izaera duena. Enpresa elkarteen interesak ordezkatu eta defendatzen ditu.

16 enpresa-elkarte biltzen ditu eta horien bitartez 650 gizarte-ekonomiako enplegu-zentro bereziak integratzen eta ordezkatzen ditu. Eta haien izenean, administrazio publikoarekin, gizarte-eragileekin eta, oro har, gizartearekin elkarrizketan aritzen da.

Irabazi asmorik gabeko erakundea da eta herrialde osoko arrantza elkarteak ordezkatzen ditu. Arrantzaleen eskubideak eta interesak babesteko eta zaintzeko helburuarekin sortu zen; haien lan baldintzak hobetzeko. Tokiko eta estatuko gobernuekin elkarlanean aritzen da, baita arrantzarekin eta ingurumenarekin lotutako erakundeekin.

198 Kofradia biltzen ditu autonomia erkidego hauetan banatuta: Katalunia 20 Kofradia, Balear Uharteak 16, Valentziarra 19, Murtzia 4, Andaluzia 12, Galizia 49, Asturias 15, Kantabria 1, Kanariar Uharteak 3 eta 20 Ermandade Probintzialak. 10.000 txalupa baino gehiago ordezkatzen dituzte, batez ere itsasbazterreko arrantzakoak. Kofradietako kideak, Itsasoko Erregimen Berezian laguntzen duten armadore eta arrantzaleak elkarrekin 30.000 bazkide baino gehiago dira, horietatik 8.000 itsasontzien jabeak.

Espainiako Kontsumitzaile eta Erabiltzaile Kooperatiben Konfederazioak ( HISPACOOP) Espainiako kontsumitzaileen kooperatibak koordinatzen eta ordezkatzen ditu, estatuan zein nazioarteen. Bere betekizuna bi arlotan garatzen da: alde batetik kooperatiba-enpresa jarduerak gauzatzen ditu, kooperatiben kontsumoaren interesak ordezkatuz; eta bestetik, kontsumo-jarduera garatzen du.

Hainbat sektoretako kooperatibak elkartzen ditu (196), elikagaien banaketatik eta elektrizitate banaketatik, osasuna, kultura eta aisialdiraino.

Espainiako Lan Enpresen eta Parte hartzaileen  Enpresen Federazioa ( LABORPAR) enpresa-erakunde bat da, eta bere helburua Espainiako lan-sozietateen enpresen interesen ordezkaritza eta defentsa da. Horrekin batera, langileei beren enpresak sortu eta kudeatzen laguntze diete, lan-sozietate mugatuan, langileen enpresan parte hartzeko beste forma batzuen bidez.

Ekonomia Alternatibo eta Solidarioaren Sarea ( REAS) 1995ean sortu zen Espainian ekonomia solidarioa sustatzeko eta garatzeko. REAS, 15 lurralde-sare eta 4 sektore-sarek osatutako sare konfederala da, 50.000 pertsona baino gehiago biltzen dituen 944 entitate eta enpresa.

REASen eginkizun nagusia, ekonomia solidarioa garatzea da. Entitate guztiek Printzipio Gutunean adostutako helburuen artean, pertsonak erdigunean jartzen ditu ekonomia garatzeko, ekonomia aldarrikatzeko etab. Hori dela eta, REASek egungo eredu ekonomikoaren alternatibak sortzera bultzatzen du eta garapen jasangarria, bidezkoa eta parte-hartzailea sustatzen du.

Espainiako Irakaskuntza Kooperatiben Batasuna ( UECOE), 1989an eratuta, Irakaskuntza Sozietate Kooperatiboa duten estatu mailako hezkuntza-zentroen ordezkaritza bakarra da.

UECOEren eginkizuna, hezkuntza-kooperatibak ahal diren foro guztietan ordezkatzea da, sektoreko enpresa eta sindikatu-erakundeekin harreman onak mantentzea eta hezkuntza kooperatiben mugimendua sustatzea. Bere helburu nagusietako bat, kooperatibaren printzipio sozial eta ekonomikoen araberako berrikuntza pedagogiko bat garatzea da. Hori dela eta, bere printzipioen artean hauek daude:

• Espiritu kooperatiboa suspertzea eta ekintza egokiak kudeatzea.
• Elkartzen dituen kooperatiba-entitateen interes komunak ordezkatu eta defendatzea.
• Ikasketa eta esperientzia kooperatiboak sustatzea, hedapenean eta irakaskuntza kooperatiboan lagunduz.
• Kooperatiba mugimenduko organoetan eta administrazio entitateen aurrean errepresentatzea.

Gaur egun, UECOEk  Irakaskuntza Kooperatiba eta Gizarte Ekonomiako Hezkuntza 600 Zentro inguru biltzen ditu; kooperatibako bazkide diren 13.495 langile inguru eta kooperatiba eta gizarte ekonomiako hezkuntza zentroetan 13.200 langile inguru kudeatuz.

Itsas Kooperatiben Batasun Nazionala ( UNACOMAR), Administrazioaren aurrean Espainiako Itsas Kooperatiba guztiak ordezkatzeaz gain, haien interes komunen defentsaz gain, goi-mailako beste erakunde batzuetan integratuta dago, hala nola CEPES, COPA-COGECA eta MEDISAMAK. ; beren Administrazio Kontseiluetan parte hartuz. Haien helburua, arrantza sektoreko eragileei laguntzea da, gure sektoreak etorkizun hobea eta iraunkorragoa izan dezan.

Gaur egun UNACOMARek 36 kide elkartu ditu guztira, bere 82 urteko esperientzian sustatutako 200 proiektu baino gehiago eta guztira 3.680 bezero biltzen ditu.