COOPERATIVAS DE CRÉDITO

Unha cooperativa de crédito é unha sociedade cooperativa que ten como obxectivo social servir ás necesidades financeiras dos seus socios e terceiros mediante o exercicio de actividades propias das entidades de crédito, cun número de socios ilimitado e coa responsabilidade polas débedas sociais acada o valor das súas achegas.

Á súa vez, subdivídense en caixas rurais, caixas profesionais e caixas laborais, segundo a súa orixe e o propósito da súa constitución, co obxectivo de atender as necesidades específicas dos distintos colectivos

A súa regulación está establecida na Lei 13/1989, de 26 de maio, de Cooperativas de Crédito.

FINANZAS ÉTICAS

Hai dous tipos de entidades financeiras éticas:

• Bancos éticos: Son entidades financeiras con ficha bancaria que operan como intermediarios financeiros, ofrecendo servizos como captación de aforro e concesión de crédito. A súa actividade está dirixida á cidadanía, organizacións da economía social e solidaria e empresas de impacto, garantindo que as súas operacións están alienadas cos principios de sostibilidade e responsabilidade social.
• Entidades financeiros éticas non bancarias Son organizacións que, sen dispoñer de ficha bancaria, prestan financiamento ós seus socios, entidades do terceiro sector, organizacións da economía social e solidaria e persoas en risco de exclusión financeira. Utilizan recursos propios e achegas dos seus socios e organizacións asociadas, asegurando que o capital xestionado se destine a proxectos con impacto positivo.

A banca cooperativa e a banca ética diferéncianse da banca tradicional no seu enfoque, propiedade e obxectivos. Mentres que a banca convencional prioriza a rendibilidade e os intereses dos accionistas, os modelos cooperativos e éticos céntranse na comunidade e o benestar social.

Estrutura e toma de decisións:

• Na banca cooperativa, os clientes son tamén propietarios e participan activamente na toma de decisións mediante un sistema democrático.
• Na banca ética, aínda que poida adoptar diferentes estruturas legais, xeralmente ten un modelo de gobernanza participativa que garante a súa aliñación cos valores sociais e ambientais.
• Na banca tradicional, as decisións tómanas directivos que responden principalmente dos intereses dos accionistas, buscando maximizar beneficios.

Enfoque e obxectivos:

• Os bancos cooperativos reinvisten os seus beneficios na comunidade ou en mellorar os servizos ós seus socios.
• Os bancos éticos aplican criterios de exclusión a sectores como o armamentístico e priorizan investimentos en sustentabilidade, cooperación e desenvolvemento social.
• A banca tradicional, en cambio, ten unha visión máis global e orientada á maximizar de beneficios, sen unha vinculación específica co desenvolvemento comunitario.

Relación cos clientes e inclusión financeira:

• A banca cooperativa e a banca ética fomentan unha relación máis próxima cos clientes e buscan garantir a inclusión financeira, estendendo os seus servizos a zonas rurais e colectivos con menos acceso ó sistema bancario.
• A banca tradicional adoita priorizar a eficiencia operativa sobre a personalización do servizo.

Xestión do risco e estabilidade:

• Os bancos cooperativos, a pesar de destinar unha maior porcentaxe de investimentos a activos de risco como préstamos a fogares e empresas, adoitan ser máis estables en tempos de crises grazas ó seu enfoque de longo prazo e o seu coñecemento do cliente.
• A banca ética, pola súa banda, mantén estratexias prudentes de investimento en sectores con impacto social positivo, minimizando a súa exposición á especulación.
• A banca tradicional, aínda que eficiente nas súas operacións, pode verse máis afectada pola volatilidade dos mercados debido á súa procura de altos rendementos.

Relación entre as finanzas cooperativas e as finanzas éticas:

As finanzas cooperativas e éticas comparten a vocación de servizo á comunidade e a economía social, malia que os seus enfoques poden diferir no seu alcance. Mentres que as entidades de finanzas éticas priorizan investimentos aliñados coa súa misión fundacional e os seus principios de sostibilidade, as cooperativas de crédito ofrecen unha carteira de financiamento máis ampla, destinada a atender a toda a comunidade e os seus diferentes sectores produtivos.

A Rede de Finanzas Alternativas e Solidarias (REFAS) é unha organización que agrupa a diversas entidades comprometidas coas finanzas éticas e solidarias en España. Actualmente, está integrada por 17 entidades dedicadas a promover a inclusión financeira e o desenvolvemento dunha economía máis xusta e sostible.

Fundada en 2015, o seu principal obxectivo é coordinar o circuíto de finanzas locais alternativas e solidarias, explorando tanto as posibilidades como os límites da actividade parabancaria dentro do marco das finanzas éticas, e fomentando a súa vinculación e sinerxía con outras iniciativas afíns.

REFAS reúne entidades non bancarias que operan na intermediación financeira a pequena escala. Todas comparten plenamente os principios das finanzas éticas e adoptan a forma xurídica de fundación ou asociación.

A Unión Nacional de Cooperativas de Crédito (UNACC) é a principal asociación do sector de cooperativas de crédito en España.  Fundada en 1970, actualmente agrupa a 42 cooperativas de crédito.

A súa misión é defender, promover e fortalecer o modelo cooperativo de crédito, así como os valores que rexen a súa actividade no sector financeiro.

A súa visión é xerar valor a partir da esencia e as particularidades do cooperativismo de crédito, fomentando o seu desenvolvemento e sustentabilidade.

A Federación Europea de Bancos Éticos e Alternativos (FEBEA), fundada en 2001 en Bruxelas e con presenza en 17 países europeos, é unha organización internacional sen ánimo de lucro que reúne a institucións financeiras comprometidas co desenvolvemento das finanzas éticas e alternativas en Europa.

FEBEA ten como propósito impulsar e consolidar modelos financeiros baseados en principios de transparencia, equidade e responsabilidade social, asegurando que a economía estea ó servizo da cidadanía. O seu labor céntrase en promover as finanzas éticas e solidarias, fortalecendo iniciativas que prioricen o impacto social e ambiental positivo.

Así mesmo, fomenta o apoio a proxectos sostibles, canalizando financiamento cara a iniciativas que contribúan ó desenvolvemento económico inclusivo, a cohesión social e a innovación en ámbitos sociais e ambientais, garantindo un crecemento equitativo e sostible.

No ámbito da difusión e promoción das finanzas éticas, destaca o papel do Financiamento Ético e Solidario (FETS). Esta asociación, fundada en 1999, ten como obxectivo impulsar o desenvolvemento das finanzas éticas e solidarias, agrupando entidades da economía social e solidaria, así como do ámbito financeiro cooperativo, a acción social, a educación e a solidariedade internacional.

Ademais, conta cun Observatorio, un espazo de encontro promovido e coordinado por FETS, onde participan diversas entidades vinculadas ás finanzas éticas e a economía social. Neste espazo analízase a situación do sistema financeiro ético e o seu impacto na realidade socioeconómica actual.