O Consello Europeo do 21 de xullo de 2020, acordou co gallo de impulsar a recuperación da Unión Europea un paquete de medidas de grande alcance como Instrumento de Recuperación da Unión Europea (NextGenerationEU) do que forman parte os dous instrumentos, o Mecanismo para a Recuperación e a Resiliencia (de aquí en adiante, MRR) e a Axuda á Recuperación para a cohesión e os Territorios de Europa (REACT-EU). O obxectivo é mitigar o impacto económico e social da pandemia e facer que as economías e sociedades europeas sexan máis sostibles e resilientes e estean mellor preparadas para os retos e as oportunidades das transicións ecolóxica e dixital.
Como consecuencia, a Unión Europea adoptou o Regulamento (UE) nº 2020/2094 do Consello, de 14 de decembro de 2020 e o Regulamento (UE) n.º 2021/241 do Parlamento Europeo e do Consello, de 12 de febreiro de 2021, polo que se establece o Mecanismo de Recuperación e Resiliencia (MRR). Devandito Mecanismo é un eixe central das medidas extraordinarias de recuperación da Unión Europea.
En consecuencia, o Goberno de España elaborou o Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia cuxos proxectos (de aquí en adiante, PRTR) dirixidos á realización de reformas estruturais mediante cambios normativos e investimentos e á transformación dunha estrutura máis resiliente que permita que o noso modelo económico saiba enfrontar con éxito outras posibles crises ou desafíos no futuro.
Para contribuír a estes obxectivos, dentro do contexto do PRTR, aprobouse o PERTE da Economía Social e dos Coidados ten como obxectivo principal impulsar a transformación das cadeas de valor estratéxicas do sector dos Coidados e a Economía Social, caracterizándose pola súa natureza multisectorial e transversal.
Os dez ministerios participantes neste PERTE, que irán levando a cabo diferentes actuacións para favorecer a Economía Social e a Economía dos Coidados, son:
O Ministerio actúa concretamente a través da concesión de subvencións. O desenvolvemento e execución das diferentes actuacións pódese seguir a través desta ligazón.
Este PERTE constituíuse en dúas fases.
Unha primeira fase, concentrada no período 2021-2023, dotada con máis de 800 millóns de euros (dos cales ó redor de 805 millóns derívanse de actuacións financiadas con fondos PRTR e ó redor de 3 millóns con actuacións dos Orzamentos Xerais do Estado),
Período 2021-2023
e unha segunda fase, trala aprobación da axenda do Plan de Recuperación de 2023-2026, que incrementou a dotación inicial até os 1 766 millóns de euros, orientados a impulsar o sector da Economía Social e a Economía dos Coidados, e dirixidos a entidades con criterios sociais e equitativos que teñen un obxectivo de benestar social, promoven o emprego comunitario e defenden os intereses de colectivos diversos.
Período 2023-2026
En outubro de 2024, trala suma de diferentes actuacións por parte dos dez departamentos ministeriais implicados neste PERTE, a contía total ascende a un total de 2 502 millóns de euros.
Ata outubro de 2024
A interrelación entre os distintos actores públicos e privados e entre os distintos ámbitos da Administración Xeral do Estado que participan no PERTE, require unha gobernanza para facer efectiva unha axeitada colaboración público-privada. Para iso, articúlanse os seguintes niveis de gobernanza:
Gobernanza pública
É precisa a coordinación administrativa e a dotación dunha gobernanza interministerial no marco do PERTE, que, no ámbito de competencias de cada un dos Departamentos Ministeriais implicados, permita a toma de decisións baixo a transparencia e a rendición de contas que esixe o sector público, a través por tanto dun grupo de traballo constituído para o efecto.
O grupo de traballo interministerial está presidido pola Vicepresidenta Segunda do Goberno e titular do Ministerio de Traballo e Economía Social. A vicepresidenta está ocupada pola persoa titular do Ministerio de Dereitos Sociais, Consumo e Axenda 2030.
Na súa tarefa de coordinación e seguimento, é un sistema que permite vixiar que no PERTE se cumpren os requisitos horizontais da normativa de axudas de Estado, o non financiamento de gastos recorrente e o dobre financiamento. Tamén se previu que tódolos fondos que veñen do MRR conten cun sistema de loita contra a fraude e os conflitos de interese reforzado.
Gobernanza público-privada
O presente PERTE conta cunha Alianza estratéxica que impulse as inversións públicas e privadas, mediante a acción coordinada das administracións públicas, as universidades, os centros de investigación e as entidades e asociacións que engloban entidades da economía social.
A Alianza pola Economía Social e dos Coidados presidida pola Vicepresidenta segunda e Ministra de Traballo e Economía Social, que poderá delegar as súas funcións na persoa que se estableza na correspondente resolución de nomeamento, correspondendo a vicepresidencia á persoa titular do Ministerio de Dereitos Sociais, Consumo e Axenda 2030, cuxas funcións tamén poderán ser obxecto de delegación.
Así mesmo, a Alianza coa participación da Confederación Empresarial Española da Economía Social (CEPES) como entidade relevante e representativa da economía social, co obxecto de achegar información e orientación, aproveitando a experiencia e coñecemento dos seus membros, co fin de achegar as inquietudes e necesidades das entidades que integran a economía social.
En conclusión, mediante este PERTE preténdese conseguir os seguintes obxectivos, a través de 9 liñas de actuación.
Obxectivo 1
Impulso e desenvolvemento da Economía Social española e o seu potencial transformador.
1.1 Liñas de actuación
Transformacións Empresariais a modelos de Economía Social para salvar Empresas e Empregos.
1.2 Liñas de actuación
Mellora da competitividade entre as PYMES de Economía Social, para facer fronte con máis garantía a transformación dixital e medioambiental.
1.3 Liñas de actuación
Impulsar o desenvolvemento de mecanismos avanzados de intercooperación en PYMES da Economía Social para garantir a sostibilidade.
Obxectivo 2
Desenvolvemento e impulso de servizos avanzados no ámbito dos coidados, accesibles e centrados nas persoas.
2.1 Liñas de actuación
Profesionalización do sector dos coidados sanitarios e da dependencia.
2.2 Liñas de actuación
Medidas de apoio á loita fronte ó Reto Demográfico.
2.3 Liñas de actuación
Educación, Cualificación e capacitación dixital e sostible.
2.4 Liñas de actuación
Espazo de Datos para o ben común e a innovación social.
2.5 Liñas de actuación
Ferramenta dixital que facilite o contacto entre consumidores e produtores para a venda e distribución dos artigos agroalimentarios nos mercados locais.
2.6 Liñas de actuación
Medidas para a promoción e impulso de igualdade de xénero.
Obxectivo 3
Desenvolvemento do HUB de Vangarda da Economía Social.
Consulte na seguinte ligazón o Convenio marco entre o Ministerio de Traballo e Economía Social (MITES), e a Confederación Empresarial Española da Economía Social (CEPES) para a definición do réxime xurídico da colaboración para a creación do HUB de vangarda referente en Economía Social.
Accede desde aquí ó Real Decreto de concesión directa dunha subvención á Confederación Empresarial Española da Economía Social (CEPES) destinada á creación dun Hub de Vangarda que, mediante a transferencia e intercambio de coñecemento, aglutine a investigación, xere sinerxías entre os actores e fomente as redes de actuación en materia de economía social, impactando así non só no ecosistema español senón tamén no europeo e o internacional.
